آیا شما نیز جز آن دسته ای هستید که با سیستم های لوله کشی بسیار سروکار دارند؟ یا اینکه پروژه ای دارید و برای لوله کشی آن باید تصمیم خود را در مورد نوع لوله به پیمانکار اعلام کنید؟

در انتخاب نوع لوله خود، شما لوله های متفاوتی در پیش رو دارید، در ابتدا باید بدانید که لوله کشی شما تحت فشار است یا ثقلی؟ همین موضوع انتخاب های شما را فیلتر می کند و برای اینکه تصمیم بگیرید، کمی آسوده خاطر می شوید. در سیستم های لوله کشی تحت فشار شما دو انتخاب برتر می توانید داشته باشید که عبارتند از: لوله پلی اتیلن و لوله فلزی.

در این مقاله نیز ما گزینه اول را که بسیار در مصارف مختلف محبوب است، مورد بررسی قرار خواهیم داد. پس بهتر است همین اول ماجرا یک تاریخچه از آنها را بیان کنیم. سیستم های لوله کشی پلی اتیلن با چگالی بالا (HDPE) بیش از 50 سال است که برای کاربردهای آب شهری و صنعتی استفاده می شود. در بخش ساختمان و ساخت و ساز، لوله‌های HDPE برای کاربردهای مختلف به صورت رو کار یا توکار استفاده می‌شوند.

معرفی محصول

HDPE در حال حاضر از ترکیباتی با کدهای تعیین کننده مواد اولیه لوله PE 3608 یا PE 4710 و کد تثبیت کننده رنگ محافظت کننده در مقابل فرابنفش با نام های C یا E، بر اساس استانارد جهانی ASTM D3350 تولید می شود.

این نوع لوله در قطرهای بسیاری تولید می شود تا نیاز کل صنایع و طیف گسترده ای از مصرف کنندگان را برطرف کند. نکته قابل اشاره در موضوع قطر می تواند این باشد که بگوییم قطر لوله نحوه بسته بندی و ارسال لوله را تعیین می کند. برای مثال لوله 110 با مقاومت پایین تر به صورت رول و با مقاومت بالا به صورت شاخه ای تولید و ذخیره میشود و کل این قانون برای لوله های دیگر با قطر پایین تر از 110 نیز حکم فرما است، اما وقتی به قطرهای بالای این رقم بخواهیم اشاره کنیم، در واقع انتخابی جز خرید شاخه ای نخواهیم داشت.

لازم به ذکر است که شاخه ها در طول 6 و 12 متری موجود هستند و تنها زمانی که قطر لوله بسیار باشد (مانند قطر 3000)، آن وقت امکان خرید متری و یا کیلویی نیز ممکن می شود. اما در یک گفتار کلی باید گفت لوله HDPE به صورت کلاف و شاخه ای تولید می شود.

تعریف ماده اولیه این محصول چیست؟

پلی اتیلن با چگالی بالا (HDPE) یک رزین پلاستیکی است که از کوپلیمریزاسیون اتیلن و مقدار کمی هیدروکربن دیگر ساخته می شود. چگالی رزین پایه حاصل، قبل از افزودنی ها یا رنگدانه ها، بیشتر از 0.941 گرم بر سانتی متر است. در اصل این اعداد و ارقام برای داشتن یک ماده اولیه با کیفیت بسیار مهم است.

بررسی اجمالی یک سیستم لوله کشی پلی اتیلن

لوازم و اتصالات لوله کشی برای موفقیت کلی سیستم بسیار مهم است. این مواد باید مقاومت در برابر خوردگی، مقاومت شیمیایی، انعطاف پذیری، مقاومت در برابر ضربه، مقاومت در برابر رشد آهسته ترک، مقاومت طولانی مدت هیدرواستاتیک (قابلیت فشار) و مقاومت در برابر دما را ارائه دهند.

HDPE یک ماده اولیه لوله کشی بسیار محکم و بادوام با ویژگی های عملکردی منحصر به فرد است که امکان استفاده از لوله پلی اتیلن را در طیف وسیعی از کاربردها با استفاده از انواع تکنیک های مختلف ساخت و ساز فراهم می کند. در صنعت لوله کشی نیز از همان 50 سال قبل HDPE یکی از پرطرفدارترین مواد مورد استفاده شد، و این محبوبیت به لطف ترکیبی از ویژگی هایی که نیازهای خاص کاربردهای مختلف را برآورده می کند حاصل شد، (قابلیت هایی که در بالا ذکر شد).

مزایای لوله پلی اتیلن

  • ایمن برای انتقال آب آشامیدنی
  • ایمن برای ذخیره مواد در طولانی مدت
  • مقاومت در برابر خوردگی، رسوبات
  • مقاومت در برابر حوادث طبیعی مانند سیل
  • انعطاف پذیری برای سرعت بخشیدن به نصب
  • مقاومت در برابر انجماد
  • سبک وزن، حمل و نقل آسان
  • ارزش ضایعاتی پایین (که این موضع سبب جلوگیری از سرقت آن می شود)
  • دوام بسیار بالا
  • اتصالات بسیار ساده و بدون دردسر
  • عدم استفاده از شعله برای نصب اتصالات
  • مواد اولیه مورد استفاده در تولید لوله پلی اتیلن قابل بازیافت و سازگار با محیط زیست است.

کاربردهای لوله‌های پلی اتیلن

این نوع لوله کاربردهای بسیار مختلفی در طیف بسیار گسترده دارد و در واقع می توان گفت تمامی صنایع به نوعی از آن بهره می برند و اگر بخواهیم یک توضیح اجمالی در مورد کاربرد لوله های پلی اتیلن ارائه دهیم باید اینگونه بگوییم: در بخش ساختمان و ساخت و سازهای مختلف، سیستم‌های لوله‌کشی HDPE به عنوان اولین انتخاب پیشنهاد می شوند. البته زمانی که انتقال سیالات شما تحت فشار باشد، زیرا که اگر این انتقال ثقلی باشد، جهت پایین آوردن هزینه ها باید از لوله کاروگیت یا لوله پی وی سی استفاده نمود.

معایب لوله پلی اتیلن

در مقایسه با مزایای لوله های پلی اتیلن می توان از معایب آن صرفنظر نمود، در واقع میتوان به آنها نقاط ضعف گفت زیرا برای رفع آنها راه حلی وجود دارد. حال در این قسمت به بیان نقاط ضعف لوله های پلی اتیلن صرفا جهت برطرف کردن ابهامات و افزایش اطلاعات بیشتر خوانندگان پرداخته ایم.

  • کاهش مقاومت در گذر زمان و با افزایش دما: عمر لوله های پلی اتیلن رابطه‌ای بین فشار داخلی وارده و دمای سیال دارد، عمر لوله‌های پلی اتیلن تا ۱۰۰ سال پیش بینی و تعیین شده است با فرض بر این که دمای سیال ۲۰ درجه سانتیگراد باشد و دمای محیط نیز تاثیر بسیار کمی دارد و لوله در دماهای محیطی بسیار گرم تا بسیار سرد مقاوم هستند و مشکلی برایشان پیش نمی‌آید.
  • نیاز به حفاظت در مقابل تاثیر اشعه های UV: این نقطه ضعف برمی گردد به سالهای اولیه تولید لوله های پلی اتیلن و امروزه راه حل آن افزودن ماده مشکی پلی اتیلن است و اگر لوله ها از ماده سفید و طبیعی تولید شوند از مستربچ های مخصوص لوله که حاوی آنتی UV است استفاده می کنند. در ابتدای مقاله اگر به خاطر داشته باشید گفتیم که موادی با کدهای مختلف تحت استاندارد جهانی به لوله جهت مقاومت آن در برابر اشعه افزوده می شود.
  • ضعف در مقابل مکش و خلا ایجاد شده در داخل لوله: در تولید لوله های پلی اتیلن تک جداره و لایه داخلی لوله‌های دوجداره کاروگیت، لوله‌های پلی اتیلن بر اثر خلاء و مکش، شکل خود را پیدا میکنند و تا میزان فشاری که قرار است تحمل نمایند در مقابل مکش نیز مقاوم هستند، چون هوا هم یک سیال با فشار متغییر است و لوله پلی اتیلن نیز تحت تاثیر این فشار خواهد بود.
  • خراش و بریدگی های عمیق در سطح لوله در زمان حمل و نقل و یا نصب: یکی از نقاط ضعف لوله های پلی اتیلن هنگامی بوجود می‌آید که حمل و نقل با رعایت دستور العمل‌ها انجام نشود و بدنه خارجی لوله دچار خراشیدگی‌های عمیق میشود. تحمل فشار در لوله‌های پلی اتیلن تک جداره بر اساس میزان ضخامت لوله است و اگر خراشیدگی در حد چند میلیمتر بوجود بیاید، در آن نقطه تحمل فشار از میزان استاندارد و تعریف شده کمتر خواهد بود.
  • امکان تاثیر برخی مواد نفتی و شیمیایی: لوله های پلی اتیلن در مقابل برخی از مواد نفتی مقاوم نیستند و برای انتقال بنزین و گازوئیل و نفت توصیه نمیشوند و همچنین برخی از مواد شیمیائی ازقبیل الکلها، هالوژنها و آروماتیکها بروی لوله ها تاثیر سوء می گذارند.

همانطور که خواندید می بینید این گزینه ها را بعنوان معایب لوله پلی اتیلن نمیتوان نام برد و در واقع خط قرمزهای این نوع لوله است که کارشناس پایپ گستر نیز در زمان خرید و سفارش گذاری شما این نکات را همراه با دستورالعمل نصب ارائه خواهد کرد.