در حالی که بسیاری از نگاهها متوجه یونان نیست، این کشور در سکوت در حال پیریزی زیرساختهای یک اقتصاد فناورانه، مدرن و مقاوم است. کشوری که زمانی در آستانه فروپاشی اقتصادی قرار داشت، اکنون در حال تبدیل چشمانداز “ملت نوآوری” از یک شعار تبلیغاتی به واقعیتی ملموس است.
در هفتهای که گذشت، مجله اینترنتی اسید هولیک در جریان گفتوگوهایی گسترده با کارآفرینان، سرمایهگذاران و مسئولان دولتی در پایتخت یونان، شاهد تحولی کمسابقه بود: یونان نهتنها در حال جبران عقبماندگیهای فناورانه است، بلکه با شتابی چشمگیر بهدنبال پیشی گرفتن از دیگر کشورهای اروپایی است.
در نشستی کیریاکوس میتسوتاکیس، نخستوزیر یونان تأکید کرد:
ما تصمیم گرفتیم که از تکیه صرف به گردشگری عبور کنیم. فناوری میتواند تا 10٪ از اقتصاد ما را تشکیل دهد و این هدف کاملاً دستیافتنی است.
نخستوزیر یونان که خود سابقهای در زمینه سرمایهگذاری جسورانه دارد و بنیانگذار اولین شتابدهنده یونان در سال 2001 بوده، با تسلطی قابلتوجه درباره رشد استارتاپها، جذب سرمایه و تغییرات سیاستگذاری سخن گفت.
یونان دیر آمده، اما درست آمده است
ورود دیرهنگام یونان به عرصه فناوری اروپا، برخلاف تصور، به مزیتی راهبردی بدل شده است. نبود سرمایه کافی در سالهای گذشته باعث شد کشور یونان از ریسکپذیریهای اشتباه و حبابهای قیمتی رایج در سایر کشورها مصون بماند. این کشور اکنون با ذهنی باز و تمرکز بر فناوریهای نوظهور – بهویژه هوش مصنوعی (AI) در حال جهش است.
میتسوتاکیس میگوید:
ما نمیخواهیم صرفاً به دیگران برسیم، بلکه میخواهیم از آنها پیشی بگیریم. امروز برخی خدمات دیجیتال ما از آلمان هم جلوتر رفتهاند.
نمونهای از این پیشرفت، اجرای آزمایشی یک سامانه هوش مصنوعی تحت حمایت مایکروسافت در دولت یونان است که مدت زمان بررسی قراردادهای دولتی را از چند ساعت به چند دقیقه کاهش داده است.
دولت، مشتری فناوریهای نو
استراتژی یونان بر دو محور اصلی استوار است: حمایت از استارتاپها و نوسازی خدمات دولتی. نخستوزیر یونان میگوید:
ما تنها درباره فعالیتهای جامعه استارتاپی حرف نمیزنیم؛ ما مشتری این فناوریها هستیم. و میخواهیم با ذهنیتی استارتاپی دولتداری کنیم.
یونان همچنین در تلاش برای بازگرداندن استعدادهای مهاجرتکرده در سالهای بحران مالی است. با ارائه معافیت مالیاتی 50٪ برای هفت سال، و ایجاد فرصتهای شغلی و کارآفرینی، دولت امیدوار است که این نیروهای متخصص بار دیگر جذب کشور شوند.
در همین راستا، سال گذشته دو برنامه برای جذب نیروهای متخصص خارجی و کارآفرینان بینالمللی معرفی شد.
میتسوتاکیس گفت:
این یک جنگ جهانی برای جذب استعدادهاست. ما باید یونان را به گزینهای جذاب برای زندگی و کار تبدیل کنیم.
توسعه متوازن، فراتر از آتن
افزون بر تمرکز پایتخت، یونان به توسعه مراکز فناوری در شهرهایی چون تسالونیکی و ایراکلیون (جزیره کرت) نیز توجه دارد.
نخستوزیر این کشور تأکید کرد:
این تنها داستان آتن نیست، بلکه توسعه منطقهای نیز بخشی از مسیر ماست.
آیندهای پایدار و غیرقابل بازگشت
هرچند چالشهایی همچنان باقی است – از جمله کندی در اصلاحات حقوقی و کمبود سرمایهگذاری در مراحل پایانی رشد – اما یونان اکنون از ثبات، پیشبینیپذیری و جهتی مشخص برخوردار است.
میتسوتاکیس در پایان گفت:
ما نمیتوانیم معجزه کنیم. اما دور باطل گذشته را شکستهایم و فناوری را فرصت بزرگی برای بخش خصوصی و دولت میدانیم.