بر اساس داده‌های شرکت IFI Claims که نخستین‌بار با وب‌سایت آکسیوس به اشتراک گذاشته شده، گوگل با پیشی گرفتن از IBM در صدر ثبت اختراعات مربوط به هوش مصنوعی مولد (Generative AI) قرار گرفته و همچنین در حوزه نوظهور هوش مصنوعی عامِل‌محور (Agentic AI) نیز پیشتاز است.
اگرچه ثبت اختراع به‌طور مستقیم نشان‌دهنده میزان نوآوری نیست، اما معمولاً بیانگر زمینه‌هایی است که مورد توجه جدی تحقیقات قرار دارند. طبق این گزارش، تعداد درخواست‌های ثبت اختراع در حوزه هوش مصنوعی مولد در آمریکا طی ماه‌های اخیر بیش از 50 درصد افزایش یافته است.
سخنگوی IFI Claims، لیلی یاکورچی، در بیانیه‌ای اعلام کرد:
افزایش چشمگیر درخواست‌ها برای ثبت اختراع در حوزه هوش مصنوعی نشان‌دهنده تلاش فعال شرکت‌ها برای محافظت از فناوری‌های خود در این زمینه است که منجر به افزایش تعداد پتنت‌های تأییدشده نیز شده است.
رتبه‌بندی داخلی و جهانی
در رتبه‌بندی ثبت اختراعات مرتبط با هوش مصنوعی عامل‌محور در آمریکا، گوگل و انویدیا در جایگاه‌های اول و دوم قرار دارند و پس از آن‌ها IBM، اینتل و مایکروسافت دیده می‌شوند.
در سطح جهانی نیز گوگل و انویدیا صدرنشین هستند. با این حال، سه دانشگاه چینی نیز در میان 10 مؤسسه برتر قرار گرفته‌اند که نشان‌دهنده نقش برجسته چین به‌عنوان رقیب اصلی آمریکا در این حوزه است.
در فهرست جهانی ثبت اختراعات مربوط به هوش مصنوعی مولد، گوگل همچنان در صدر قرار دارد، اما شش جایگاه از 10 جایگاه نخست متعلق به شرکت‌ها یا دانشگاه‌های چینی است. مایکروسافت رتبه سوم را به خود اختصاص داده و انویدیا و IBM نیز در میان 10 شرکت برتر هستند.
IFI Claims تنها یک ثبت اختراع از شرکت چینی DeepSeek شناسایی کرده که به روشی برای ساخت داده‌های آموزشی مربوط می‌شود.
جایگاه گوگل در آمریکا
در رتبه‌بندی داخلی آمریکا برای ثبت اختراعات مرتبط با هوش مصنوعی مولد، گوگل و مایکروسافت پیشتاز هستند و IBM که پیش‌تر در صدر قرار داشت، به جایگاه‌های پایین‌تری سقوط کرده است.
سایر شرکت‌های حاضر در فهرست 10 شرکت برتر شامل انویدیا، کپیتال وان، سامسونگ، ادوبی، اینتل و کوالکام هستند.
بسیاری از همین نام‌ها در فهرست کلی ثبت اختراعات مرتبط با هوش مصنوعی نیز دیده می‌شوند؛ به‌طوری‌که گوگل در جایگاه نخست قرار دارد و پس از آن مایکروسافت، IBM، سامسونگ و کپیتال وان قرار گرفته‌اند.
در رتبه‌بندی جهانی نیز گوگل پیشتاز است و پس از آن هواوی و سامسونگ قرار دارند.
جالب آنکه هیچ‌یک از شرکت‌های متا (فیسبوک) یا OpenAI در فهرست 10 شرکت برتر قرار نگرفته‌اند. با این حال، تحلیل IFI نشان می‌دهد OpenAI طی یک سال گذشته تلاش‌های خود را در حوزه ثبت اختراع افزایش داده است. متا عمدتاً بر توسعه متن‌باز تمرکز دارد و OpenAI نیز اعلام کرده که قصد دارد تنها به‌صورت «دفاعی» از پتنت‌های خود استفاده کند.
آمار کلی ثبت اختراعات هوش مصنوعی
در مجموع، تعداد درخواست‌های ثبت اختراع مرتبط با هوش مصنوعی مولد در ایالات متحده طی سال گذشته 56 درصد افزایش یافته و به 51,487 مورد رسیده است. تعداد پتنت‌های تأییدشده نیز 32 درصد رشد داشته است.
هوش مصنوعی مولد 17 درصد از درخواست‌های ثبت اختراع هوش مصنوعی در آمریکا را شامل می‌شود، در حالی که هوش مصنوعی عامل‌محور 7 درصد را به خود اختصاص داده است. در سطح جهانی، این ارقام به ترتیب 23 و 5 درصد بوده‌اند.
این مطالعه بازه زمانی 14 ماهه از فوریه 2024 تا آوریل 2025 را پوشش می‌دهد.
