خط ساحلی تونس تحت محاصره فعالیت های انسانی و گرم شدن زمین است. در الحمامات، یکی از مقاصد اصلی توریستی تونس، فرسایش ساحلی به دلیل شهرنشینی کنترل نشده و تغییرات آب و هوایی شتاب گرفته و باعث ناپدید شدن ساحل شده است.
آژانس حفاظت و توسعه سواحل (APAL)، یک نهاد عمومی، عملیات گسترده ای را برای بازسازی ساحل مرکز شهر قبل از فصل تابستان انجام داد. 15000 مترمکعب شن و ماسه که توسط 750 کامیون از معادن معدن در منطقه نیمه بیابانی قیروان در بیش از 100 کیلومتر دورتر منتقل شده بود، برای احیای آن در ساحل ریخته شد.
گردشگری برای اقتصاد کشور تونس حیاتی است و مشاغل زیادی به خصوص برای جوانان در کشوری با نرخ بیکاری بالا فراهم می کند. هدف مقامات جذب 10 میلیون گردشگر تا سال 2024 میلادی است. چیهب بن فردج، دبیر کل انجمن آموزش محیط زیست (AERE)، بر اهمیت ساحل برای الحمامات تاکید کرد.
شن و ماسه ها طی چند روز ناپدید می شوند
در دهه گذشته، نیروی بی امان فرسایش ساحلی 24000 متر مربع از ساحل را در الحمامات تونس بلعیده است. بین سال های 2006 تا 2019 میلادی، سالانه 3 تا 8 متر از ساحل ناپدید می شد. گزارش بانک جهانی در سال 2020 میلادی زنگ خطر را به صدا درآورد و نرخ فرسایش را “دیدنی” توصیف کرد و در 2 سال گذشته به سطح جدیدی از “تخریب” رسید. کل خط ساحلی تونس در خطر است و میانگین تلفات سالیانه آن 1.5 متر است که منجر به ناپدید شدن 90 کیلومتر ساحل و 190 کیلومتر دیگر از مجموع 570 کیلومتر خط ساحلی شنی در خطر می شود.
در حالی که شن و ماسه مجدد سواحل ممکن است یک مهلت موقت ارائه دهد، این یک راه حل پایدار در دراز مدت نیست. جایگزین هایی مانند ساخت دایک یا سایر سازه ها برای حفظ شن و ماسه در حال بررسی هستند. به گفته انجمن آموزش محیط زیست، نصب پالیسیدها در طول چندین کیلومتر در بازسازی و تثبیت تپه های شنی در بسیاری از سواحل تونس موثر بوده است. بدون چنین اقداماتی، شن و ماسه می تواند به سرعت توسط دریا یا در طول طوفان فرسایش یابد، همانطور که در طی عملیات تکمیل شن و ماسه در الحمامات در تابستان 2023 میلادی نشان داده شد. پیگیری این راه حل های پایدار امیدی را در نبرد با فرسایش ساحلی ارائه می دهد.
با این حال، این مداخلات هزینه قابل توجهی خواهد داشت. طبق گزارش APAL، شنزنی مجدد سه ساحل در الحمامات، المنستیر و صفاقس در سال جاری بالغ بر 3.9 میلیون دینار، تقریباً یک میلیون یورو بوده است.
راه حل موقت
ساحل مرکزی در الحمامات افتخار این شهر محسوب می شود. نرجس بواسکر، از فدراسیون هتل های منطقه ای، بر حفظ زیبایی ساحل تاکید دارد. او در این باره می گوید:
تلاش های فعلی برای پر کردن شن و ماسه تنها یک راه حل موقت است. من معتقدم که حفظ تعادل در حفظ چشم انداز با مبارزه موثر با فرسایش ساحلی در دراز مدت بسیار مهم است.
هر دو AERE و APAL به فعالیت های انسانی، به ویژه شهرنشینی کنترل نشده، به عنوان عامل اصلی فرسایش اشاره می کنند. گرم شدن کره زمین وضعیت را تشدید می کند و منجر به طوفان های مکرر و شدید و افزایش سریع سطح آب دریاها، به ویژه در مدیترانه می شود. فعالیت های ساخت و ساز در ساحل در الحمامات به ناپدید شدن تپه های شنی محافظ کمک کرده است، که قبلا به طور طبیعی به پر کردن شن کمک می کرد.
APAL همچنین از توسعه سواحل به دلیل بی احترامی به اکوسیستم ها انتقاد می کند. این شامل پوشاندن بستر رودخانههایی است که 85 درصد رسوبات را به ساحل می برند که در کاهش فرسایش حیاتی است. یک مقام ناشناس APAL تاکید می کند که پروژه های ساختمانی باید پویایی ساحلی را در نظر بگیرند. AERE اشاره می کند که سواحل شهری، مانند سواحل الحمامات، المنستیر و سوسه، بیشترین آسیب را از فرسایش می بینند.