در سال 2003، دو کارآفرین اروپایی، «نیکلاس زن‌استروم» و «یانوس فریس»، نرم‌افزاری را معرفی کردند که مفهوم تماس صوتی را زیر و رو کرد: Skype.

تا آن زمان، تماس تصویری بیشتر شبیه داستان‌های علمی‌تخیلی بود. اما اسکایپ با استفاده از فناوری VoIP (صدا روی اینترنت)، کاری کرد که مردم بتوانند به‌صورت رایگان با هر کسی در دنیا صحبت کنند، آن هم فقط با یک کامپیوتر و اینترنت.

این نرم‌افزار فقط صدا نبود؛ به‌تدریج تماس تصویری، پیام‌رسانی متنی، انتقال فایل و حتی اشتراک‌گذاری صفحه را اضافه کرد. اسکایپ راهی شد برای نزدیک‌تر شدن خانواده‌ها، دوستی‌های دور، ارتباطات تجاری و حتی کلاس‌های آنلاین.

اسکایپ دنیا را کوچک‌تر کرد؛ و این، یکی از بزرگ‌ترین مأموریت‌های تکنولوژی است.

*نقل‌قول از مقاله Wired، 2010

صعود تا قله؛ وقتی «Skype» یک فعل شد

اسکایپ در کمتر از یک دهه به اوج رسید. در سال 2010، تعداد کاربران ثبت‌شده‌اش به حدود 660 میلیون نفر رسید. آن‌قدر مشهور شد که کلمه‌ی “Skype” دیگر فقط یک اسم نبود، بلکه تبدیل به فعل شد:

I’ll Skype you later!

نرم‌افزار اسکایپ روی موبایل، دسکتاپ و حتی تلویزیون‌ها در دسترس بود و استانداردی برای ارتباطات آنلاین محسوب می‌شد. تا سال‌ها، هر وقت صحبت از تماس تصویری می‌شد، همه به یاد اسکایپ می‌افتادند.

مایکروسافت وارد می‌شود: خریدی به ارزش 8.5 میلیارد دلار

در سال 2011، مایکروسافت اسکایپ را با رقم چشمگیر 8.5 میلیارد دلار خرید. در آن زمان، این خرید به‌عنوان یک حرکت استراتژیک تلقی می‌شد و استیو بالمر، مدیرعامل وقت مایکروسافت، اسکایپ را «برندی جهانی» و «بخشی از آینده ارتباطات» توصیف کرد.

اما همین‌جا بود که مشکل آغاز شد.

اسکایپ یک مزیت پیشرو بود که با تصمیمات مدیریتی اشتباه نابود شد.

*از مقاله تحلیلی CNBC

مایکروسافت در ابتدا تلاش کرد تا اسکایپ را با سرویس‌های دیگر خود مانند Outlook و Xbox هماهنگ کند. اما کم‌کم توجهش به سمت پروژه‌ای دیگر رفت: Microsoft Teams.

سقوط تدریجی؛ قاتلان اسکایپ چه کسانی بودند؟

در دهه 2010 به بعد، فضای ارتباطات دیجیتال به سرعت تغییر کرد. اپلیکیشن‌هایی مانند WhatsApp، Telegram و Google Meet با تمرکز بر موبایل و سرعت، سهم بزرگی از بازار را گرفتند.

در حالی که اسکایپ بیشتر روی دسکتاپ بهینه‌سازی شده بود و همچنان برای تماس به شماره‌های تلفن هزینه دریافت می‌کرد، رقبا خدمات رایگان، ساده و بی‌دردسر ارائه می‌دادند.

📊 جدول مقایسه‌ای: اسکایپ در برابر رقبا (2010 تا 2023)

چرا مایکروسافت اسکایپ را تعطیل کرد؟

در مه 2025، مایکروسافت رسماً پایان اسکایپ را اعلام کرد. اما این تصمیم احساسی نبود؛ کاملاً استراتژیک بود.

مایکروسافت متوجه شد که بازار مصرف‌کننده‌ی عمومی، دیگر جایی برای اسکایپ ندارد. به جای صرف هزینه برای نجات یک برند رو به افول، تصمیم گرفت روی پلتفرم جدید و سودآورتری به نام Microsoft Teams تمرکز کند.

Teams با تمرکز بر همکاری تیمی، جلسات آنلاین و ادغام با مجموعه Office، بسیار سریع رشد کرد و اکنون یکی از موفق‌ترین ابزارهای ارتباطی تجاری دنیاست.

گاهی ماندن در یک عرصه، کمتر از جابه‌جایی به یک میدان جدید ارزش دارد.

*از مقاله Rest of World

تیمز در برابر اسکایپ؛ یک تغییر هوشمندانه

مایکروسافت نه‌تنها اسکایپ را حذف کرد، بلکه تجربه و فناوری آن را در Teams ادغام نمود. این ابزار جدید:

• تماس صوتی و تصویری دارد
• چت گروهی و فردی ارائه می‌دهد
• امکان اشتراک فایل و صفحه دارد
• با Microsoft 365 یکپارچه است

در حالی که اسکایپ در سال 2023 تنها حدود 36 میلیون کاربر فعال داشت، Microsoft Teams تا پایان 2022 بیش از 300 میلیون کاربر ماهانه جذب کرده بود.

سخن بزرگان درباره اسکایپ و سرنوشتش

انریکه دنس، تحلیلگر فناوری:

مایکروسافت در دوران استیو بالمر، قبرستان برندهای مصرفی بود. اسکایپ قربانی شد چون استراتژی نداشت.

ساتیا نادلا، مدیرعامل فعلی مایکروسافت:

تغییر اولویت به سمت همکاری سازمانی، بزرگ‌ترین تحول در چشم‌انداز ارتباطات دیجیتال بود.

والتر آیزاکسون، نویسنده زندگی‌نامه استیو جابز:

اسکایپ به ما آموخت که فناوری می‌تواند دیوارها را بشکند؛ اما مدیریت می‌تواند آن دیوارها را دوباره بسازد.

میراث اسکایپ: فقط یک برنامه نبود، یک انقلاب بود

اگر امروز به‌راحتی با کیفیت بالا تماس تصویری برقرار می‌کنیم، فراموش نکنیم که اسکایپ اولین جرقه این انقلاب بود.

با کمک اسکایپ:

• خانواده‌ها از دو سوی دنیا با یکدیگر صحبت می‌کردند.
• کارمندان دورکار قبل از محبوبیت Zoom و Teams جلسه برگزار می‌کردند.
• خبرنگاران در جلسات کاخ سفید سوالات‌شان را از راه دور مطرح می‌کردند.

حتی سازمان‌های حقوق بشری در دهه 2000 از اسکایپ برای مصاحبه با قربانیان در نقاط بحرانی جهان استفاده می‌کردند.

اسکایپ مثل یک چاه آب در صحرای بی‌ارتباطی اینترنتی بود؛ به‌خصوص برای کشورهای درحال توسعه.

*آماندا فرانسیس، مشاور ارتباطات دیجیتال سازمان ملل

کاربران وفادار؛ دل‌بستگی‌ای که تا لحظه آخر باقی ماند

با وجود کاهش سهم بازار، اسکایپ تا آخرین لحظه بیش از 35 میلیون کاربر فعال داشت — کاربرانی که به پایداری، سادگی و سابقه‌ی این پلتفرم اعتماد داشتند.

در شبکه‌های اجتماعی، کاربران زیادی با هشتگ‌هایی مثل #GoodbyeSkype و #RIPSkype از خاطراتشان نوشتند.

اما واقعیت این است که نوستالژی برای حفظ یک برند کافی نیست، وقتی بازار به‌سوی نیازهای جدید حرکت می‌کند.

Teams، Zoom، Google Meet؛ نبرد پلتفرم‌های جدید

امروز که اسکایپ کنار رفته، میدان رقابت بین چند پلتفرم اصلی داغ‌تر از همیشه است:

📊 جدول مقایسه‌ای ویژگی‌های پلتفرم‌های برتر ارتباطی (2025)

نکته مهم: Teams هنوز در نسخه رایگان خود امکاناتی محدودتر نسبت به اسکایپ دارد (مثلاً تماس به شماره‌های تلفن).

آیا مایکروسافت اشتباه کرد؟ یا آینده را درست دید؟

در نگاه اول شاید تعطیلی اسکایپ احساسی و اشتباه به نظر برسد. ولی نگاهی به آمار و مسیر استراتژیک مایکروسافت نشان می‌دهد که این تصمیم کاملاً آگاهانه و هدفمند بوده است.

1. مایکروسافت با حذف تدریجی اسکایپ، تمرکز خود را روی بازارهای پرسودتر گذاشت.
2. Teams حالا در صدر ابزارهای همکاری سازمانی قرار دارد.
3. درآمد مستقیم از اشتراک‌ها و Office 365 برای مایکروسافت چند برابر سود اسکایپ است.

مایکروسافت با حذف اسکایپ نه شکست خورد، بلکه با تمرکز، پیروز شد.

*تحلیل Cavell Group در صنعت UCaaS

از آینده: ارتباطات، هوش مصنوعی و واقعیت مجازی

حالا که اسکایپ رفته، آینده ارتباطات به سمت تکنولوژی‌های ترکیبی حرکت می‌کند:

• یکپارچگی با هوش مصنوعی (مثل پیشنهاد خودکار پاسخ‌ها یا تشخیص چهره)
• واقعیت مجازی و آواتارهای 3بعدی در جلسات
• زیرساخت ابری جهانی برای تماس با کیفیت حتی در اینترنت ضعیف
• تحلیل زنده داده‌ها در جلسات برای مدیران و اساتید

مایکروسافت در Teams در حال سرمایه‌گذاری جدی در تمام این زمینه‌هاست. اسکایپ در عمل قربانی آینده‌گرایی شد — آینده‌ای که ممکن است خیلی زود از تصور ما فراتر برود.

نتیجه‌گیری: پایان تلخ، اما قابل احترام

اسکایپ رفت، اما رد پایش باقی ماند. دنیای فناوری پر از نمونه‌هایی است که با قدرت شروع کردند و با تغییر شرایط یا اشتباهات مدیریتی کنار رفتند. اما کم‌تر برندی مانند اسکایپ تا این حد الهام‌بخش، تأثیرگذار و محبوب بوده است.

مایکروسافت با کنار گذاشتن اسکایپ، نه فقط یک ابزار را حذف کرد، بلکه مسیر خود را از «گذشته‌ی پرافتخار» به «آینده‌ی هوشمند» تغییر داد. این تصمیم شاید برای کاربران قدیمی ناراحت‌کننده باشد، اما از نظر کسب‌وکار و استراتژی، حرکتی دقیق و منطقی به‌نظر می‌رسد.

در نهایت باید گفت:

اسکایپ مُرد، اما ایده‌اش زنده است. در Teams، در Zoom، و در هر تماس تصویری که امروز برقرار می‌کنیم.