ایلان ماسک یکی از مشهورترین کارآفرینان جهان است. او کسب‌وکارهایی را ایجاد، توسعه و متحول کرده است و آن‌ها را به شرکت‌های چندمیلیون دلاری تبدیل کرده است. ماسک در زمینه‌هایی مانند اکتشافات فضایی، شبکه‌های اجتماعی و خودروهای برقی پیشگام بوده است.
با این حال، اخیراً ایلان ماسک به شخصیتی بحث‌برانگیز تبدیل شده است، به‌ویژه از زمانی که نقش فعال‌تری در سیاست ایفا کرده است.
رابطه او با دونالد ترامپ پرسش‌های جالبی درباره میزان تأثیر سیاست و تجارت در عصر حاضر ایجاد کرده است.
در اینجا به جزئیات بیشتری درباره یکی از ثروتمندترین مردان جهان می‌پردازیم.
ایلان ماسک کیست؟
ایلان ماسک یک کارآفرین است که در پرتوریا، آفریقای جنوبی متولد شده است.
پس از مهاجرت به آمریکا، او در دانشگاه پنسیلوانیا تحصیل کرد و در رشته‌های فیزیک و اقتصاد مدرک گرفت. ماسک سپس از مقطع دکترای دانشگاه استنفورد انصراف داد تا در دهه 1990 روی کسب‌وکارهای شخصی خود کار کند.
اولین کسب‌وکار موفق او Zip2 بود؛ شرکتی که نسخه آنلاین صفحات زرد (Yellow Pages) را همراه با نقشه ارائه می‌داد. این شرکت در سال 1999 با مبلغ قابل‌توجه 305 میلیون دلار فروخته شد. اما ماسک تازه در آغاز راه بود.
او سپس در سال 1999 شرکت X.com (که بعداً به PayPal تغییر نام داد) را تأسیس کرد. این شرکت تنها 3 سال بعد با قیمت 1.5 میلیارد دلار به eBay فروخته شد. در آن زمان، ماسک حدود 31 سال داشت.
اما موفقیت‌های او در همین جا متوقف نشد. ماسک سرمایه خود را در شرکت‌هایی مانند تسلا و اسپیس‌ایکس سرمایه‌گذاری کرد که هدف آن‌ها بازتعریف صنایع مختلف بود.
بر اساس برآوردها در سال 2025، ثروت خالص او حدود 303 میلیارد دلار تخمین زده می‌شود و او را به ثروتمندترین فرد جهان تبدیل کرده است.
چرا ایلان ماسک شخصیتی بحث‌برانگیز است؟
ایلان ماسک یک کارآفرین فوق‌العاده بااستعداد است، اما در عین حال شخصیتی جنجالی نیز دارد. در اینجا به چند دلیل آن اشاره شده است:
خرید و مدیریت X
در سال 2022، ماسک شرکت توییتر را به مبلغ 44 میلیارد دلار خریداری کرد، آن هم در حالی که اعلام شده بود این پلتفرم رسانه‌های اجتماعی با مشکلاتی روبه‌رو است. این اقدام به‌خودی‌خود جنجالی بود، زیرا این پلتفرم قبلاً به دلیل انتشار سخنان نفرت‌آمیز و اطلاعات نادرست مورد انتقاد قرار گرفته بود.
تقریباً بلافاصله پس از خرید شرکت، ماسک تعداد زیادی از کارکنان را اخراج کرد و دلیل آن را کاهش بهره‌وری عنوان کرد. او سپس یک طرح اشتراکی در پلتفرم معرفی کرد که موقعیت توییتر را به‌عنوان یک فضای رایگان تضعیف کرد.
اخیراً، توییتر که اکنون با نام X شناخته می‌شود، به دلیل حذف قابلیت «یادداشت‌های جامعه» (Community Notes) مورد انتقاد قرار گرفته است. این قابلیت به کاربران اجازه می‌داد بررسی کنند که آیا یک پست نادرست است یا نه. بسیاری از منتقدان معتقدند که این اقدام انتشار اطلاعات نادرست را در دوران بی‌ثباتی سیاسی جهانی تشدید خواهد کرد.
سیاست
ایلان ماسک در سال‌های اخیر به‌طور فزاینده‌ای به یک چهره سیاسی تبدیل شده است. اخیراً، او از کمپین انتخاباتی دونالد ترامپ حمایت کرد و به‌عنوان مشاور ارشد در کابینه او منصوب شد.
او اکنون ریاست بخش جدیدی با نام Department of Government Efficiency (DOGE) را بر عهده دارد که هدف آن کاهش تعداد کارکنان بخش دولتی در ایالات متحده است.
از آنجا که خود او به‌شدت در مسائل سیاسی ابراز نظر می‌کند، سؤالاتی در مورد توانایی او در مدیریت یک پلتفرم رسانه اجتماعی که هدف اصلی آن آزادی بیان است، مطرح شده است.
نفوذ
شرکت‌های ماسک نه‌تنها به او قدرت تأثیرگذاری در سیاست می‌دهند، بلکه او را در امور جهانی نیز صاحب نفوذ کرده‌اند.
به‌عنوان مثال، زمانی که روسیه در سال 2022 به اوکراین حمله کرد، ماسک خدمات Starlink را در این منطقه راه‌اندازی کرد تا به عملیات نظامی کمک کند. این اقدام به اوکراین برتری داد، زیرا روسیه نتوانست ارتباطات این کشور را قطع کند.
در سال 2025، ایالات متحده تهدید کرد که در صورت عدم توافق اوکراین بر سر منابع معدنی، این خدمات را قطع خواهد کرد. این موضوع به ماسک قدرت چشمگیری در تغییر سیاست‌های جهانی داده است.
زندگی شخصی
ماسك فقط در دنیای تجارت و سیاست جنجال‌برانگیز نیست، بلکه در زندگی شخصی‌اش نیز حاشیه‌های زیادی دارد.
طبق گزارش مجله People، ماسک در طول 20 سال گذشته صاحب 14 فرزند از 7 زن مختلف شده است.
همین موضوع باعث شده است که او همواره در مرکز توجه رسانه‌ها قرار گیرد. فرزندان و همسران سابق او مرتباً او را به غیبت در زندگی‌شان یا نپرداختن سهم منصفانه‌ای از حمایت مالی متهم می‌کنند.
ایلان ماسک مالک کدام شرکت‌ها است؟
ماسک مالک چندین شرکت است؛ برخی را خودش تأسیس کرده، در برخی سرمایه‌گذاری کرده و برخی دیگر را خریداری کرده است. در اینجا خلاصه‌ای از امپراتوری تجاری او آورده شده است:
1. تسلا (Tesla)
- حوزه فعالیت: خودروهای برقی، انرژی خورشیدی، ذخیره‌سازی انرژی
- نقش: مدیرعامل (CEO)
- ارزش: بیش از 700 میلیارد دلار
2. اسپیس‌ایکس (SpaceX)
- حوزه فعالیت: اکتشافات فضایی، اینترنت (Starlink)
- نقش: مدیرعامل (CEO)، هم‌بنیان‌گذار، مدیر
- ارزش: بیش از 350 میلیارد دلار
3. X (قبلاً توییتر)
- حوزه فعالیت: شبکه اجتماعی
- نقش: رئیس اجرایی (Executive Chairman)، مدیر ارشد فناوری (CTO)
- ارزش: 44 میلیارد دلار
4. نورالینک (Neuralink)
- حوزه فعالیت: فناوری عصبی، هوش مصنوعی
- نقش: هم‌بنیان‌گذار، مدیرعامل (CEO)، سهام‌دار اصلی
- ارزش: 8 میلیارد دلار
5. شرکت بورینگ (The Boring Company)
- حوزه فعالیت: ساخت تونل‌های زیرزمینی برای حل مشکلات ترافیکی در شهرهای بزرگ
- نقش: بنیان‌گذار
- ارزش: 5.6 میلیارد دلار
6. xAI
- حوزه فعالیت: هوش مصنوعی (AI)
- نقش: بنیان‌گذار، مدیرعامل (CEO)
- ارزش: هنوز مشخص نشده است
امپراتوری تجاری ماسک
ایلان ماسک برخی از نوآورانه‌ترین شرکت‌های جهان از جمله اسپیس‌ایکس، نورالینک و استارلینک را تأسیس کرده است.
از فضا تا رسانه‌های اجتماعی و هوش مصنوعی، نفوذ او در تجارت و سیاست بدون شک بی‌نظیر است. با توجه به تأثیر گسترده فناوری در سیاست مدرن، دیدن اینکه نقش او چگونه تکامل می‌یابد، بسیار جالب خواهد بود.
