در یک چرخش سیاسی بیسابقه، ایلان ماسک شامگاه پنجشنبه با انتشار سلسلهتوییتهایی تند، خواستار استیضاح دونالد ترامپ شد و اعلام کرد که شرکت اسپیسایکس فرآیند کنار گذاشتن فضاپیمای «دراگن» را آغاز میکند؛ فضاپیمایی که یکی از ارکان کلیدی عملیات ناسا در ایستگاه فضایی بینالمللی است.
این اظهارات واکنشی مستقیم به تهدید ترامپ بود که اعلام کرده ممکن است قراردادهای میلیارددلاری دولت با شرکتهای تحت مدیریت ماسک را لغو کند. همین موضعگیری تنشآمیز، شعلههای درگیری سیاسی آشکاری را میان دو متحد سابق برافروخت.
ماسک در پلتفرم X نوشت:
با توجه به اظهارات رئیسجمهور درباره لغو قراردادهای دولتی من، اسپیسایکس فرآیند غیرفعالسازی فضاپیمای دراگن را فوراً آغاز میکند.
ایالات متحده طی سالهای اخیر بهشدت به نسخههای سرنشیندار و باری فضاپیمای دراگن وابسته بوده تا ایستگاه فضایی بینالمللی را در مدار نگه دارد. حذف این ناوگان از چرخه مأموریتی، ایستگاه را بار دیگر به فناوری روسیه وابسته میکند؛ تغییری استراتژیک که میتواند پیامدهای ژئوپلیتیکی داشته باشد.
اختلاف سیاسی، از تعرفهها تا افشاگریهای شخصی
ماجرا به همینجا ختم نشد. ایلان ماسک در پاسخ به یکی از طرفداران خود در X که نوشته بود «ترامپ باید استیضاح شود و جای خود را به جیدی ونس بدهد»، تنها با یک واژه تأیید کرد:
بله.
او در توییتی دیگر تعرفههای دوران ترامپ را عامل رکود اقتصادی نیمه دوم سال جاری دانست و صراحتاً نوشت:
تعرفههای ترامپ باعث رکود اقتصادی در نیمه دوم امسال خواهند شد.
اما شاید جنجالیترین بخش اظهارات ماسک، زمانی بود که مدعی شد ترامپ در پروندههای مربوط به جفری اپستین، سرمایهگذار جنجالی و مجرم جنسی مشهور، حضور دارد. ماسک نوشت:
وقت آن است که بمب اصلی را رها کنیم: ترامپ در فایلهای اپستین است. این دلیل واقعی است که این اسناد هنوز منتشر نشدهاند. روز خوبی داشته باشی، DJT!
ریشه اختلاف: قطع حمایت از خودروسازان الکتریکی
نقطه آغاز این سقوط آزاد در روابط، انتقاد تند ماسک از لایحه اقتصادی کلیدی ترامپ بود؛ لایحهای که بنا به تحلیلها هزاران میلیارد دلار به بدهی ملی ایالات متحده اضافه خواهد کرد. ترامپ در مقابل، مدعی شد ناراحتی ماسک ناشی از حذف مشوقهای مالی برای خودروهای برقی است و او را به «سندرم ترامپهراسی» متهم کرد.
این اتهام باعث شد ماسک خشم خود را بهصورت تمامعیار بروز دهد. او با توییتهایی پیدرپی، جمهوریخواهان را به دورویی مالی متهم کرد، ادعا کرد پیروزی ترامپ در ۲۰۲۴ بدون حمایت او ممکن نبود و حتی ایده تشکیل یک حزب سیاسی جدید را مطرح کرد.
شکاف در جبهه MAGA
اکنون ائتلاف موسوم به MAGA (آمریکا را دوباره عظیم کنیم) با فشارهای داخلی بیسابقهای مواجه شده است. پس از شش ماه روابط نسبتاً آرام بین ترامپ و ثروتمندترین مرد جهان، این اتحاد بهشدت دچار دوپارگی شده است.
در همین راستا، استیو بنن—مشاور سابق ترامپ و از چهرههای کلیدی جریان راست افراطی—در گفتوگو با نیویورکتایمز خواستار اخراج ایلان ماسک از آمریکا شد. بنن که سالها منتقد ماسک بوده، این بار پا را فراتر گذاشت و گفت:
این میلیاردر متولد آفریقای جنوبی باید از کشور اخراج شود.
تحلیل: ماسک، سیاست و جنگ قدرت در سیلیکونولی
برخلاف سنت دیرینه مدیران فناوری که معمولاً از ورود مستقیم به سیاست پرهیز میکنند، ایلان ماسک بار دیگر نشان داد که علاقهمند به ایفای نقشی محوری در فضای سیاسی آمریکاست. در شرایطی که رقابت برای تسلط بر آینده فناوری، اقتصاد سبز و فضا شدت گرفته، اختلاف میان چهرههایی چون ماسک و ترامپ میتواند نشانهای از شکافهای عمیقتر در ساختار قدرت ایالات متحده باشد.
با ادامه این جدال، بسیاری از ناظران معتقدند که این فقط آغاز یک جنگ تمامعیار میان فناوری و سیاست سنتی آمریکاست.